Nieuws
Teruggevonden getekende vogelboeken, facsimile van 333 vogels en tentoonstelling in Singer Laren
De verschijning van het boek Peter Vos- Getekende boeken in december 2020 leverde behalve enthousiaste boekbesprekingen (recent T. Vrooland-Löb, Boekenpost, september 2021) ook het terugvinden van een aantal getekende vogelboeken op! Hierover verscheen in november een artikel in het tijdschrift De Boekenwereld (37-3, pp. 78-87). Begin december verscheen de, al in het boek aangekondigde, facsimile van het mooiste vogelboek van de kunstenaar: Een dummy met 333 vogels, in samenwerking van Uitgeverij Thoth met de Fondation Custodia, Parijs.
Ter gelegenheid van de verschijning daarvan vindt in Singer Laren, tussen 7 december 2021 en 27 februari 2022, de tentoonstelling Getekende vogelboeken van Peter Vos plaats. Daarin staat de 333 vogels centraal en worden de originele vogelboeken samen met de voorafgaande schetsboeken en de teruggevonden vogelboeken getoond samen met samenhangende vogeltekeningen, vogelsonnetten en de metamorfosen van Ovidius, waarin mensen in vogels veranderen.
Peter Vos – 333 vogels – met inleidende teksten van S. Woldhek, G. Luijten en J.P. Filedt Kok | paperbacks in hoes | 320 + 96 pagina’s | € 34.95 (tot 7 april 2022, daarna € 44.95) | ISBN 978 90 6868 845 0
Tentoonstelling, 7 dec. 2021-27 febr. 2022: Peter Vos . Getekende vogelboeken, Singer Laren, Oude Drift 1, 1251 BS Laren; (di t/m zo 10.00 - 17.30).
Peter Vos - Getekende boeken
In december verscheen bij Uitgeverij Rubinstein Peter Vos - Getekende boeken. Deze publicatie geeft een overzicht van de bijzondere boeken en boekjes in één exemplaar die hij maakte voor vrienden, familie, geliefden en zijn zoon Sander. Ondanks zijn faam bleven deze boeken en boekjes voor het grote publiek verborgen.
Peter Vos - Getekende boeken bevat 55 overgeleverde boeken, is prachtig geïllustreerd en werd samengesteld door kunsthistorici Eddy de Jongh en Jan Piet Filedt Kok, in samenwerking met Vos' weduwe Saïda Vos. De getekende boeken zijn voorzien van een beschrijving en begeleidende tekst, en bieden een unieke inkijk in het leven en werk van deze bijzondere kunstenaar.
Peter Vos – Getekende boeken | hardcover | 264 pagina’s | € 49,99 | ISBN 9789047628422
Peter Vos, Vogeldagboek 1992
De verschijning van het Vogeldagboek van Peter Vos bij Uitgeverij Müller in Den Haag was al lang geleden rond 20 maart 2020 gepland, maar niemand kon toen vermoeden dat op dat moment de Corona-crisis het dagelijks leven in Nederland had stil gelegd. Toch kondigden drie landelijke kranten in het weekend van 20-21 maart met rijk geïllustreerde artikelen de verschijning van het boek aan: een feest en troost in barre tijden, maar voor het boek is dat nog in sterkere mate het geval.
Het, in zwart linnen gebonden, boek (17,5 x 15,3 cm) doet denken aan de kleine schetsboeken van Windsor & Newton die Peter Vos in de jaren rond de eeuwwisseling voltekende. In het boek staat centraal: het Vogeldagboek, dat de kunstenaar grotendeels over de dagen tussen 3 april en 11 juni 1992 schreef en tekende: de 32 pagina’s met talrijke gekleurde tekeningen zijn iets groter dan het origineel gereproduceerd, gevolgd door een transcriptie van de tekst.
Vos hield vanaf de late jaren zeventig vogeldagboeken bij, vaak in zijn schetsboeken. Zij bestonden uit de lijsten van vogels die hij op de betreffende dag en plaats hoorde en soms zag. Van zijn vogelreizen in Spanje (1984) en Israël (1985) werkte hij die, na thuiskomst, uit tot een getekend album, waarbij hij met behulp van zijn schetsboeken, de geobserveerde vogels in pen en aquarel verwerkt in een lopende tekst, die zijn observaties beschrijft. Het Vogeldagboek uit 1992 sluit daarbij aan. Dat wordt in het nieuw verschenen boek tastbaar doordat het Vogeldagboek vooraf wordt gegaan door bladzijden uit het schetsboek uit februari/maart en gevolgd wordt door die uit twee schetsboeken, die in april en mei zijn vol getekend. De schetsbladen, gereproduceerd op ware grootte met de transcriptie van opschriften en namen van de vogels in de marge, biedt een mooie context voor het lezen en begrijpen van het dagboek. Het heen en weer bladeren tussen de dagboektekeningen naar die in de schetsboeken, die voor de tekeningen daarin vaak het voorbeeld boden, maakt het creatieve maakproces tastbaar.
Mede door de uitmuntende inleiding ‘Vos en de vogels’ van Jean-Pierre Geelen, die na het eerste schetsboek voorafgaat aan het Vogeldagboek, is het mogelijk om de weken die Peter Vos in april/mei 1992 in Lunteren doorbracht, omringd door vogels, mee te beleven.
Niet alleen door de heldere indeling, maar vooral ook door de perfecte vormgeving door Karen Polder van de inhoud en de omslag is het boek een verrassend kunstwerk geworden, net zo als het door dezelfde vormgever en uitgever gemaakte Mussenlust dat terecht is bekroond als één van de Best Verzorgde Boeken van 2018.
Het raadplegen van https://www.uitgeverijmuller.nl/peter-vos-vogeldagboek.html biedt niet alleen veel informatie over het boek en de teksten van de krantenberichten daarover, maar ook directe links met het befaamde Marathoninterview van Peter Vos uit 2003.
Verkrijgbaar in de boekhandel en (gratis verstuurd) via de website van de uitgeverij: https://www.uitgeverijmuller.nl/ voor Euro 24,95.
Peter Vos : ZOMERNIEUWS
Tot half juni 2019 toonde het Centraal Museum in Utrecht Scheppingsverhaal en ander werk van Peter Vos, waarbij ook een keuze getoond werd van de mooiste tekeningen van Peter Vos uit de verzameling van Anneke Bakkum. Deze zomer is het Centraal Museum er samen met de Stichting Peter Vos-vrienden in geslaagd deze collectie van de eerste vrouw van de kunstenaar, integraal voor het museum te verwerven. De aankoop is mede mogelijk gemaakt met steun van Anna C.J. Bakkum, het C. B.- de B. Fonds, Van Lanschot Bankiers, het K.F. Hein Fonds, het Mondriaan Fonds, de Van Vlissingen Art Foundation, de Stichting Goede Doelen, de Stichting Sanssouci en de Stichting Peter Vos-vrienden. Naast enkele objecten zoals een getekende vouwbrief in de vorm van een Winterkoning en een beschilderd ei, bestaat deze verzameling uit een kleine twee honderd tekeningen, waaronder 11 van de 12 kwartetten van het Beestenkwartet uit 1970, alle tekeningen voor het Klein Pulcinellenboek voor Anneke uit 1969 en talrijke persoonlijke tekeningen van Peter Vos uit de periode 1960-1978, waaronder een reeks portretten van de opgroeiende zoon Sander. Binnen afzienbare tijd zal deze collectie geheel digitaal toegankelijk zijn via deze RKD-monograph.
Deze zomer verschenen twee royaal geïllustreerde artikelen over de kunstenaar: in het literaire tijdschrift De Parelduiker jg. 24 (2019), nummer 3 (met op de omslag een Zelfportret van Peter Vos) van Eddy de Jongh, ‘Een getekende verrassing uit de jaren vijftig - Jan Emmens’ debuut Kunst- en vliegwerk door Peter Vos geïllustreerd.’ en van Jan Piet Filedt Kok, ‘The Minotaur in the Drawings of Peter Vos: An Alter Ego ?’ in de feestbundel voor David Freedberg (C. Swan ed., Tributes to David A. Freedberg: Image and Insight, London/Turnhout (Harvey Miller Publishers) 2019, pp. 417-430).
Inmiddels is het boek Mussenlust met mussentekeningen van Peter Vos 2018 bekroond als één van de Best Verzorgde Boeken van 2018 en onder meer in de museumboekhandels van het Stedelijk Museum en de Fundatie te koop. Tevens is de dit voorjaar verschenen uitgave van het Scheppingsverhaal van uitgeverij Rubinstein herdrukt, nadat het tijdens de tentoonstelling in Utrecht uitverkocht raakte.
NIEUWS
Centraal Museum in Utrecht toont de originele tekeningen van Beestenkwartet van Peter Vos tussen 6 mei en 16 juni 2019
Naast het Scheppingsverhaal en de mooiste tekeningen van Peter Vos uit de verzameling van Anneke Bakkum, is in de Peter Vos-zaal in de vaste opstelling op de eerste verdieping van het Centraal Museum, zijn vanaf 6 mei de originele tekeningen van elf van de kwartetten van het Beestenkwartet te zien. Hierover verscheen in het laatste nummer van De Boekwereld het artikel van Jan Piet Filedt Kok, 'Het Beestenkwartet van Peter Vos ' De Boekenwereld 35 (2019) no. 1, pp. 66-71
NIEUWS
Nieuwe uitgave van Scheppingsverhaal
Peter Vos maakte tientallen boeken in één exemplaar, bestemd voor geliefden, familieleden en vrienden. Eén van de vroegste daarvan is het Scheppingsverhaal, dat hij op 5 december 1959 cadeau doet aan Mieke Heybroek, op wie hij dan verliefd is. Het boek, oorspronkelijk slechts voor haar ogen bestemd, vind zijn weg naar publicatie in 1966 en wordt direct een bestseller.
In 2019, zestig jaar na dato, is het Scheppingsverhaal opnieuw uitgegeven, voor het eerst in een fraaie facsimile-uitgave. In een begeleidend essay reconstrueert kunsthistoricus Jan Piet Filedt Kok de ontstaans- en publicatiegeschiedenis van het Scheppingsverhaal.
Uitgeverij Rubinstein, Amsterdam: in boekhandel en Centraal Museum verkrijgbaar: prijs € 25,99 (ISBN 9789047626114)
NIEUWS
Centraal Museum in Utrecht toont het Scheppingsverhaal en andere werk van Peter Vos tussen eind januari en 16 juni 2019
Het Centraal Museum heeft het origineel van het Scheppingsverhaal kort geleden verworven. Daarom is een zaal in de vaste opstelling op de eerste verdieping van het museum ingericht met het werk van Peter Vos. Naast het in december 1959 getekende Scheppingsverhaal, het kort daarvoor getekende ABC voor Kors, dat onlangs is geschonken aan het museum en de, eerder verworven dummy met de tekeningen voor De Honderd Reigers, getekend in 1962 getekend voor zijn toenmalige geliefde “Ofiti” Harmsen van Beek.
Van dit laatste boek wordt ook een aantal losse bladen getoond. Daarnaast wordt een keuze getoond van mooiste tekeningen van Peter Vos uit de verzameling van Anneke Bakkum. De Stichting Vrienden van Peter Vos streeft ernaar, door fondsenwerving, deze collectie van eerste vrouw van de kunstenaar, integraal in het Centraal Museum onder te brengen.
NIEUWS
Het Literatuurmuseum in Den Haag verwerft en presenteert getekende brieven van Peter Vos aan Theo Sontrop
De vriendschap tussen Peter Vos en dichter en uitgever Theo Sontrop (1931-2017) beslaat een kleine vijftig jaar en wordt weerspiegeld in de brieven die Peter tussen 1956 en 1992 naar Theo stuurde en in de door Peter geïllustreerde boeken die Theo tussen 1967 en 1992 heeft uitgegeven. Een artikel daarover ‘De getekende vriendschap tussen Theo Sontrop en Peter Vos’, verscheen in De Boekenwereld, 34 (2018), no. 4, pp. 62-69. De door het Literatuurmuseum, Den Haag uit Sontrops nalatenschap verworven getekende brieven worden tot eind februari getoond in de vitrines van het museum.
NIEUWS
Na Mussenlust nu ook Een koppeltje zingende goudvinken in het boek Schatten van het RKD
In het, in november verschenen, uiterst gevarieerde boek Schatten van het RKD – Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis (redactie: Yvonne Bleyerveld, Ton Geerts en Chris Stolwijk) verscheen het artikel ‘Een Koppeltje zingende goudvinken’, (pp. 58-61: in de Engelse editie: 'A pair of singing goldfinches’) betreffende een getekende brief van Peter Vos uit maart 1995 in het archief van Galerie Petit in het RKD.
NIEUWS – Mussenlust – de huismus in 50 gedichten en 150 tekeningen van Peter Vos
Het prachtige boek met de bovenstaande titel werd op 1 september j.l. in het Literatuurmuseum in Den Haag ten doop gehouden. De samensteller en uitgever Peter Müller maakte al in 2005 samen met Anton Korteweg een bescheiden boekje met 25 mussen-gedichten in een omslag met mussen van Peter Vos in zwart-wit, net zoals enkele getekende mussen, van Vos en anderen, in de tekst.
Niets vergeleken met de rijkdom van vele honderden mussen veelal in kleur gereproduceerd, die het boek, op de oneven dertig pagina’s voorafgaand aan en volgend op de 50 gedichten, bevolken.
De meeste zijn bladen in pen en aquarel met schetsen van 6 tot 23 mussen in alle mogelijke karakteristieke houdingen, die Peter Vos tussen december 2005 en oktober 2006 tekende op basis van eerdere schetsboektekeningen. In eerste instantie is het een serie van 10 bladen met een gros=144 mussen, die vanaf het najaar van 2006 op verschillende plaatsen zijn tentoongesteld (in boek gereproduceerd op de ongenummerde pagina’s 9, 15, 25, 27, 33, 103, 109, 125, 133). Daarna maakte hij nog dertien bladen met verschillende aantallen mussen (in het boek uit 2007: 115 en 2008: 111 en 119).
Het bijzondere en leuke van het boek is dat van een aantal tekeningen de eerdere fase van het tekenen voorafgaande aan de definitieve versies (destijds als scan vastgelegd door Peters vrouw), op dunner papier zijn gereproduceerd. Dankzij de perfecte overlay met het voltooide blad, is het bekijken van het boek een unieke belevenis. Daarbij is het boek fraai vormgegeven door Karen Polder, waarbij het alleen jammer is dat daarbij de meeste dateringen en enkele op-/onderschriften zijn verdwenen. Zo staat er onder de tekening met 6 mussen (in het boek: 109) het onderschrift : een half dozijn huismussen naar schetsen uit een Lunters schetsboek uit 1992 uitgewerkt in de maand december 2005.
Ondanks het gemis van die informatie, is het boek een must voor iedere liefhebber van mussen en Peter Vos en prachtig geschenk. Verkrijgbaar in de boekhandel en (gratis verstuurd) via de website van de uitgeverij: https://www.uitgeverijmuller.nl/ : voor 29.50 euro een koopje.
NIEUWS – geïllustreerde boeken van Peter Vos
Vanaf 4 november 2017 is via deze website informatie over zijn getekende werk in twee nieuwe hoofdstukken toegankelijk gemaakt:
Boeken – Meer dan honderd boeken zijn door Peter Vos volledig geïllustreerd, meestal met inbegrip van de omslag volledig geïllustreerd (PV-A), daarnaast heeft hij met illustraties bijgedragen geleverd aan uiteenlopende bundels (PV-div. ill.), daarnaast heeft hij vooral in jaren tachtig tekeningen gemaakt voor de omslagen van tientallen boeken. Een belangrijk deel daarvan (meer dan 200) is toegankelijk als speciale collectie in de Rijksmuseum-bibliotheek, grotendeels uit de nalatenschap van de kunstenaar geschonken door diens zoon Sander. Daarover verscheen onlangs een kort artikel ‘Facetten: De geïllustreerde boeken van Peter Vos,’ in de Rijksmuseum-special van het tijdschrift De Boekenwereld gewijd aan bibliotheek van het Rijksmuseum (2017, deel bij 33-3, oktober 2017, p. 64).
Albums, “boeken in een oplaag van één exemplaar ”: in pen en penseel getekende boekjes (PV-A) die Peter Vos vooral aan het begin van zijn loopbaan als tekenaar schonk aan familieleden, vrienden en geliefden, waarvan een kleine veertig, vervaardigd tussen 1952 en 1962, zijn bewaard. Zij vormen zijn meest persoonlijke en vaak intieme werk. Het meest beroemde is het Scheppingsverhaal, dat in 1966 als gedrukte uitgave een bestseller werd. Over de totstandkoming daarvan verscheen een artikel en van Jan Piet Filedt Kok, ‘Het Scheppingsverhaal van Peter Vos - Van uniek Paradijsverhaal als Sintcadeau in 1959 tot gedrukt boek in 1966,’ in Anna Cecilia en Jos Koldeweij (red) , De verbeelders verbeeld (t) - Boekillustratie en beeldende kunst, Nijmegen (Uitgeverij Van Tilt), pp. 213-222; waarin ook van Eddy de Jongh ‘Onverbloemde en getransformeerde zelfportretten van Peter Vos’ pp. 28-35).
Naast een gedetailleerde lijst van ongeveer vijftig van een dergelijke album, met inleiding, is het de bedoeling deze op den lange duur digitaal toegankelijk te maken. Omdat dit niet op korte gerealiseerd kan worden, kan een aantal hiervan in de vorm (zgn Hema) fotoalbums (samengesteld door Saïda Vos-Lokhorst tussen 2007 en 2017) in de bibliotheek van het RKD geraadpleegd worden.
PETER VOS (1935-2010)
Manifestaties februari-juni 2017
DOCUMENTAIRE
Het Uur van de Wolf: Vogelparadijs – Peter Vos, tekenaar
In je werk kun je je niet verbergen, luidt het credo van Peter Vos (1935-2010). Documentairemaker David de Jongh ontrafelt in Vogelparadijs de passies en demonen van ‘de beste tekenaar van Nederland’. Honderden tekeningen, adembenemende beelden van echte vogels en gesprekken met intimi schetsen het turbulente leven van een kunstenaar die als de dood was zijn werk te openbaren. Tegelijkertijd creëerde hij een kolossaal en briljant oeuvre, waarin de inspirerende én beklemmende invloed van zijn dominante vader altijd voelbaar bleven.
Regie: David de Jongh
Productie: Pieter van Huystee Film/ David de Jongh Produkties, NTR
Uitzending maart 2017 NTR, NPO 2.
Ga naar www.ntr.nl/hetuurvandewolf voor meer informatie.
De productie kwam tot stand met steun van het Mediafonds.
TENTOONSTELLINGEN
De jonge virtuoos Peter Vos - Grafiek, tekeningen en getekende brieven 1952-1970
Vogels, fabeldieren, mythologische en erotische taferelen kenmerken de fantasierijke tekeningen van Peter Vos. De tentoonstelling in het Berlagekabinet van het Gemeentemuseum Den Haag laat zijn beste vrije werk zien vanaf zijn academietijd in de jaren vijftig van de vorige eeuw tot 1970. Uitgangspunt van deze presentatie is de collectie tekeningen en grafiek van het Gemeentemuseum, die door verzamelaar Cees Kuijlman in de jaren voor 1970 bijeen werd gebracht met het doel een representatief beeld van het werk van Peter Vos tot dat moment te geven. Deze verzameling is aangevuld met werk uit (meest particuliere) collecties. Hierin zitten naast tekeningen en reisbrieven uit Bretagne en Stockholm ook unieke getekende brieven en boekjes aan zijn geliefden en vrienden.
Gemeentemuseum Den Haag
Stadhouderslaan 41 te Den Haag
www.gemeentemuseum.nl
De tentoonstelling is te zien van 11 februari – 21 mei 2017.
Brieven van Peter Vos uit het RKD
Het RKD toont in zijn entreehal een presentatie van brieven van Peter Vos uit de verschillende archieven van Otto B. de Kat, Gerard van Rooy en Deborah Campert. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan de drie galeries die zijn werk presenteerden: Galerie Balans en Petit in Amsterdam en Galerie Jas in Utrecht.
RKD-Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis
Prins Willem-Alexanderhof 5 (KB-gebouw) te Den Haag
www.rkd.nl
De tentoonstelling is te zien van 15 februari – half juni 2017.
BOEK
Peter Vos – Getekende brieven
Het boek bevat een keuze uit de mooiste met tekeningen geïllustreerde brieven van tekenaar Peter Vos (1935-2010). De brieven beslaan ruim vijf decennia. Vrienden als Louis Andriessen, Eddy de Jongh en Renate Rubinstein, evenals opdrachtgevers en uitgevers, en in het bijzonder zijn zoon Sander Vos en zijn geliefden, Jes van Vonderen, Fritzi Harmsen van Beek, Anneke Bakkum, Ninon le Grand en Saïda Lokhorst, konden zich jarenlang verheugen op geschreven correspondentie.
Peter Vos – Getekende brieven is samengesteld door kunsthistorici Jan Piet Filedt Kok en Eddy de Jongh, met medewerking van Saïda Vos.
De brieven geven een unieke inkijk in het leven en werk van Peter Vos.
Uitgeverij Rubinstein, Amsterdam
Verschijning februari 2017
ISBN 9789047621829
Prijs: € 49,50