RKD STUDIES

[in bewerking]
Dat het verschijnsel metamorfose diverse gradaties en uitingsvormen kent, laat zich aan het oeuvre van Vos goed demonstreren. Hij tekende niet alleen voorstellingen waarin zich een volledige ommekeer voltrekt, maar ook scènes waarin dat slechts ten dele gebeurt of waarin niet meer dan het begin van een gedaanteverandering gloort. Ovidius is lang een belangrijke inspiratiebron geweest. Waaraan moet worden toegevoegd dat sommige van zijn voorstellingen die niet op Ovidius zijn gebaseerd, desondanks een Ovidiaans cachet vertonen of althans een suggestie van gedaantewisseling. Dit lijkt bijvoorbeeld het geval met de tekening waaronder de mededeling Alle leven komt uit zee, dat kan je nog zien aan de vissen staat geschreven (MET 188). Deze voorstelling verbeeldt, meer volgens Vos dan volgens Darwin, de evolutie in een pril stadium. Voor de aanblik van vissen blijkt de natuur een voorschot te hebben genomen op de fysionomie van landdieren die miljoenen jaren later zouden ontstaan, zoals de giraffe, de olifant, het varken, de mol, de kat, de geit en de kameleon. Vos liet zijn zwemmende figuranten in vrijwel diagonale slagorde opstijgen naar de oppervlakte, waarmee – vorm en inhoud grijpen hier effectief in elkaar – het toekomstig verlaten van het water ten behoeve van een leven op het land wordt geëvoceerd.
Het blad maakt deel uit van een rond het jaar 2000 geconcipieerde reeks van 33 pen- en penseeltekeningen, getiteld Villa Inzicht.¹
EdeJ

Cat.II-22, 169 - MET (188) = T-1999-coll. SV -Alle leven komt uit zee, dat kan je nog zien aan de vissen, 1999, uit de serie Villa Inzicht, pen in zwarte inkt en penseel in aquarel, 21 x 14 cm